บทเรียนจาก“ไต้ฝุ่นฮากิบิส” สาเหตุที่ทำให้คนญี่ปุ่นแกร่งกว่าพายุ

ประเทศญี่ปุ่น นอกจากจะขึ้นชื่อเรื่องของเทคโนโลยีล้ำสมัย ที่สามารถผสานเข้ากับวัฒนธรรมอันงดงามของประเทศเค้าที่มีมาอย่างยาวนานได้อย่างลงตัวแล้วประเทศญี่ปุ่นนับว่าเป็นชาติที่มีความสามารถในการจัดการตัวเองเวลาเจอภัยธรรมชาติได้เป็นอย่างดีโดยเฉพาะพายุที่ขึ้นฝั่งบ่อยเหลือเกิน อย่าง พายุไต้ฝุ่นฮากิบิส ที่หลายคนคาดว่าจะทำให้ญี่ปุ่นเกิดความเสียหายเอาเค้าจริงก็ไม่ได้ทำอะไรได้มากขนาดนั้น พายุที่ว่าแน่ยังแพ้คนญี่ปุ่นเลย ทำไมถึงเป็นเช่นนั้นเรามีบทเรียนเรื่องเล่ามาอธิบายให้ฟัง

ประเทศญี่ปุ่นกับพายุ

ก่อนอื่นหากเราเปิดกูเกิ้ลแมพดูจะเห็นว่า ประเทศญี่ปุ่นนั้นเป็นประเทศที่ตั้งอยู่กลางทะเล เป็นประเทศเกาะที่ต้องเจอกับสภาพไต้ฝุ่นอยู่ตลอด ปีหนึ่งประเทศญี่ปุ่นเจอกับภัยธรรมชาติที่ชื่อว่าพายุบ่อยครั้งมาก ตั้งแต่เบาจนถึงรุนแรงจนเป็นเรื่องปกติไปแล้ว เมื่อเจอบ่อยทำให้เกิดการตื่นตัวในการหามาตรการป้องกันภัยพิบัตินี้ทั้งเทคโนโลยี แผนอพยพ การซ้อม เครื่องมือเครื่องใช้ในช่วงเวลาภัยพิบัติอีกมากมาย ในอดีตพวกเค้าเจอพายุครั้งหนึ่งคนตายหลักพัน เดี๋ยวนี้ไม่ถึงสองร้อยคนเท่านั้นเองสถิติที่ลดลงแบบน่าภูมิใจนี้ไม่ได้เกิดจากปาฏิหาริย์แน่นอน

การวางแผนรับมือ

อย่างที่บอกไปว่า ประเทศญี่ปุ่นกับพายุอยู่คู่กันมานานแล้ว นั่นทำให้บทเรียนข้อแรกของพวกเค้าก็คือการพยายามหาทางเอาชนะ เอาตัวรอดให้ได้เมื่อเจอภัยพิบัติดังกล่าวเคลื่อนตัวมา ประเทศญี่ปุ่นมีการวางแผนจัดการตัวเองตั้งแต่เตรียมตัวรับมือ ตอนที่พายุเข้า จนกระทั่งหลังพายุสงบการฟื้นฟูบ้านเมือง มีการวางแผนไว้หมดเสร็จสรรพ ไม่เพียงเท่านั้นแผนการดังกล่าวยังมีการซักซ้อมเป็นประจำเพื่อให้ประชาชนสามารถปฏิบัติตัวได้อย่างถูกต้องเมื่อพายุเคลื่อนตัวเข้ามา พวกเค้าจะมีวันพิเศษด้านนี้ชื่อว่า วันป้องกันภัยพิบัติ 1 กันยายน วันนี้จะเป็นการสร้างความตระหนักเกี่ยวกับภัยพิบัติ นอกจากนั้นจะมีการซักซ้อมเสมือนเจอภัยพิบัตินั้นด้วย เพื่อให้ทุกคนตั้งแต่เด็กจนถึงผู้สูงวัยรู้หน้าที่ของตัวเอง

ทางการ + ชุมชน + ความเข้มแข็ง = ช่วยเหลือ

การจะดำเนินการตามแผนป้องกันภัยพิบัติที่วางขึ้นมาได้นั้น เรื่องความสามัคคี ความร่วมมือถือว่าสำคัญมาก เรื่องนี้ต้องยกความดีความชอบให้กับทุกภาคส่วนของประเทศไม่ว่าจะเป็น ทางการรัฐบาล ชุมชนท้องถิ่น ประชากรทุกคนจะช่วยเหลือซึ่งกันและกันอย่างดี พวกเค้าจะมีความรู้ว่าเป็นส่วนหนึ่งของประเทศอย่างเหนียวแน่น นั่นทำให้เกิดความร่วมมือมาตั้งแต่ระดับชุมชนท้องถิ่นจนถึงระดับชาติ ความร่วมมือของพวกเค้าจะเป็นเรื่องง่ายๆ แต่ได้ผลดีอย่างการคัดแยกขยะ การจัดการหน้าบ้านให้มีความสะอาดเพื่อป้องกันขยะลอยไปมาเวลาน้ำท่วม ดังที่เราเห็นจากข่าวว่าน้ำท่วมแต่น้ำใสมากนั่นเอง

ระบบเตือนภัย

ประเทศญี่ปุ่นเป็นอีกหนึ่งชาติที่มีความโดดเด่นเรื่องเทคโนโลยี ไม่แปลกที่เค้าจะเอาเทคโนโลยีมาพัฒนาเพื่อให้คนในชาติปลอดภัยมากที่สุด พายุเองก็เช่นกัน จากเดิมที่พวกเค้าอาจจะไม่ทราบว่าพายุเกิดตรงไหน เข้าเมื่อไร แต่ตอนนี้เทคโนโลยีของญี่ปุ่นสามารถคำนวณเส้นทางพายุ วันเวลา สถานที่ได้อย่างแม่นยำ มีระบบแจ้งเตือนภัยทางด้านพายุถึงมือประชาชนได้อย่างรวดเร็วเพื่อให้รับมือ บอกข้อมูลว่าต้องจัดเตรียมอะไรบ้าง ตรงไหนพื้นที่เสี่ยงได้อย่างชัดเจน

ไม่ทะเลาะกัน

อีกหนึ่งภาพที่คนเขียนอยากให้เกิดคนไทยแบบนั้นบ้างก็คือ เวลาเกิดเหตุพายุเข้า เกิดเหตุอุทกภัยขึ้นในพื้นที่แน่นอนว่าบางอย่างแม้จะป้องกันอย่างดีแต่ก็ไม่สามารถป้องกันได้หมด ทำให้ต้องเกิดความเสียหายไม่มากก็น้อยแต่เชื่อหรือไม่ว่าในช่วงเวลาวิกฤติอย่างนั้นคนญี่ปุ่นไม่ทะเลาะกันเลย พวกเค้าเลือกที่จะช่วยเหลือซึ่งกันและกันมากกว่าจะมานั่งทะเลาะกันว่าใครเป็นคนผิด อีกทั้งคนญี่ปุ่นเองก็นิ่งพอจะไม่โวยวาย ฟูมฟาย จนขาดสติด้วย แม้จะเป็นช่วงเวลายากลำบากพวกเค้าก็ยังเข้าแถวไปรอรับน้ำจากทางการอย่างเป็นระบบระเบียบเรียบร้อย นี่แหละทำให้คนญี่ปุ่นแข็งแกร่งกว่าพายุลูกไหน